16 Ocak 2021

10. SINIFLAR COĞRAFYA DERSİ TÜRKİYE NÜFUSUNUN ÖZELLİKLERİ KONU ÖZETİ

 

TÜRKİYE NÜFUSUNUN ÖZELLİKLERİ

1. TÜRKİYE NÜFUSUNUN ÖZELLİKLERİ

  • Bir ülkedeki nüfusun özelliği, ülkenin gelişmişlik düzeyi hakkında önemli bilgiler verir. 

  • Nüfusun başlıca özellikleri şunlardır:

  • Nüfusun yaş gruplarına ve cinsiyete göre dağılımı, 

  • Çalışan nüfusun ekonomik faaliyet kollarına dağılımı,  

  • Nüfusun eğitim durumu,

  • Nüfusun kır ve kente dağılımı.

a. Nüfusun Yaş Grupları ve Cinsiyete Göre Dağılımı

  • 2020 yılı verilerine göre Türkiye’de nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı: 

  • 0-14 yaş aralığında nüfusun %23.1’i bulunur. Bu durumda Türkiye’de doğurganlık oranının yüksek olduğu söylenebilir.

  • 15-64 yaş aralığında nüfusun % 67.8’i bulunur. Bu da ülkede genç nüfusun fazla olduğunu gösterir. 

  • 65 yaş ve üzeri grupta ise % 9.1 olduğu görülür. Ortalama yaşam süresinin kısa olduğunu gösterir.

  • Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımına bakıldığında %50.2’sinin erkek %49,8’inin kadın olduğu görülür. 

  • 0-64 yaş grubu aralığında erkeklerin sayısının biraz fazla olduğu göze çarpar. 65 yaş üstünde ise kadın nüfusunun fazlalığı belirgindir. 

  • Bu durum kadınların ortalama yaşam sürelerinin daha fazla olmasından kaynaklanır. 

b. Çalışan Nüfusun Ekonomik Faaliyet Kollarına Dağılımı 

  • 15-64 yaş aralığındaki nüfusa çalışma çağındaki nüfus denir. Bunlardan bir işte çalışanlarına ise iş gücü adı verilir. 

  • Türkiye’de işgücüne katılım oranı 1950 yılından itibaren azalmaktadır. İşsiz sayımızın artmasının nedenleri ise:

  •  İş alanlarının nüfus artışı kadar hızlı artmaması,

  • Tarımda makineleşmenin getirdiği işsizlik,

  • Çalışma çağında olup emekli olanların bulunması,

  • Eğitim görenlerin sayısının artması olarak gösterilebilir.

  • Çalışan nüfusun ekonomik faaliyet kollarına göre dağılımı bir ülkenin gelişmişliği hakkında bilgi verir.

  • Mesela gelişmiş ülkelerde sanayi ve hizmet sektöründe çalışanların oranları yüksek tarım sektöründe çalışanların oranı düşüktür. 

  • Türkiye’de hizmet sektöründe çalışanlar en yüksek orana sahiptir ve giderek oranı artmaktadır. 


c. Nüfusun Eğitim Durumu

  • Gelişmiş ülkelerin okur yazar oranları yüksektir.

  • 2016 yılı verilerine göre okur yazar oranımız %96.2 dir.

  • Okur yazar nüfusun yarısından fazlası İlkokul-Ortaokul mezunudur.

  • Lise mezunlarının oranı nüfusun yaklaşık beşte birini oluştururken üniversite mezunu olanların oranının onda bir olduğu görülür.

  • Liselerin yaklaşık yarısının mesleki eğitime yönelik olduğu görülür. Bunun yanı sıra çıraklık eğitim merkezleri de mevcuttur. 

  • Erkeklerin okur yazar oranı kadınlardan daha fazladır.

d. Nüfusun Kır ve Kente Dağılımı

  • Kırsal ve kentsel nüfusun tespitinde ekonomik etkinlikler ve nüfus kriterleri kullanılır. 

  • Nüfusun yarısından fazlası geçimini tarım dışı sektörlerden ( Hizmet ve Sanayi) sağlıyorsa; Kent nüfusu sayılır. 

  • Türkiye’de nüfusu 10.000 kişinin altında olan yerler kırsal nüfus olarak kabul edilmektedir. 

  • Ülkemizde kentsel nüfus oranı hızla artmaktadır. Bu artışta göçler ve doğal nüfus artışı etkili olur. 

  • Sanayinin en gelişmiş olduğu Marmara bölgesinde kentsel nüfusun en fazla olduğu görülür. 

  • Sanayinin gelişmemiş olduğu Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’da ise kırsal nüfusun fazla olduğu görülür. 


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder