06 Aralık 2020

9.SINIFLAR COĞRAFYA DERSİ YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN HARİTALARA AKTARILMA YÖNTEMLERİ

           YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN HARİTALARA AKTARILMA YÖNTEMLERİ

  • Yer yüzünün fiziki özelliklerini gösterebilmek için bazı çizim yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemlerle çizilen haritalara Topoğrafya Haritaları ya  da Fiziki haritalar denir. 

HARİTA ÇİZİM YÖNTEMLERİ

KABARTMA

RENKLENDİRME

İZOHİPS

TARAMA

GÖLGELENDİRME

  • Tarama ve gölgelendirme yöntemleri eskiden kullanılan ama günümüzde kullanılmayan iki yöntemdir.

1. KABARTMA YÖNTEMİ 

  • Bu yöntemde yeryüzünün bir ölçek dahilinde üç boyutlu maketi yapılır. Daha sonra bu maket renklendirme yöntemine uygun olarak renklendirilir. Yapımı zor, taşınması zor ve maliyeti yüksektir. Buna rağmen yeryüzü şekilleri en iyi bu yöntemle gösterilir. 

2. RENKLENDİRME YÖNTEMİ

  • Bu yöntemde renkler yükselti basamaklarını temsil eder. Yeşil renk deniz seviyesine yakın yerleri gösterir. Yükselti arttıkça renkler koyulaşır. 

  • Mavi ve tonları denizlerin derinliklerini, Beyaz renk ise yıl boyu erimeyen kalıcı karları temsil eder.

 3. İZOHİPS (EŞ YÜKSELTİ EĞRİLERİ) YÖNTEMİ

  • Aynı yükseklikteki noktaların bir çizgide birleştirilmesi ile elde edilen eğrilere İZOHİPS eğrileri denir.


EŞ EĞRİLERE ÖRNEKLER

İZOHİPS

EŞ YÜKSELTİ EĞRİLERİ (AYNI YÜKSEKLİK BİRLEŞTİRİLİR)

İZOBAT

EŞ DERİNLİK EĞRİLERİ ( AYNI DERİNLİK BİRLEŞTİRİLİR ) 

İZOBAR

EŞ BASINÇ EĞRİLERİ

İZOTERM

EŞ SICAKLIK EĞRİLERİ

İZOYET

EŞ YAĞIŞ EĞRİLERİ





a. Eş Yükselti Eğrilerinin Başlıca Özellikleri

  • İzohipsler iç içe kapalı eğrilerden oluşurlar. 

  • Birbirlerini kesmezler yani birbirlerine dokunmazlar

  • İzohipsler arasındaki yükselti farkı haritanın tamamında aynıdır. 

  • Aynı izohips çizgisi üstündeki tüm noktaların yükseltisi aynı olur.

  • Komşu iki izohipsin yükseltisi aynıdır. 

  • Geniş olan izohipsler alçak yerleri, dar olanlar yüksek yerleri gösterir.

  • Çizgiler sıklaştığında eğim artar.

  • Eş yükselti aralığına Eküidistans denir. Ölçeğe göre değişir.

  • 0 metre her zaman deniz seviyesini gösterir.

  • Dağ dorukları nokta ya da küçük üçgen gibi işaretlerle gösterilir. 

  • Akarsular düz mavi çizgilerle, mevsimlik akarsular kesik çizgilerle gösterilir.




b. İzohips Haritalarında Bazı Yeryüzü Şekillerinin Gösterilmesi



c. İzohips Haritalarından Profil Çıkarma


  • İzohips haritalarında, yer şekillerinin verilen doğrultudan kesitinin alınmasına profil denir.





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder