9.SINIFLAR DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ KONU ÖZETLERİ -1

ÜNİTE-1 BİLGİ ve İNANÇ

KONU-1: İSLAMDA BİLGİNİN KAYNAKLARI

Bilme: İnsanın kendisini ve dış dünyayı tanıma ve algılama faaliyetine denir.

Bilgi: Bilme işi sonucunda elde edilen ürüne denir.

Bilgi Türleri: 

1. GÜNDELİK BİLGİ: Günlük yaşamı kolaylaştıran bilgilerdir. (Yeme, içme, yürüme, konuşma vb.)

2. DİNİ BİLGİ: Temelinde iman olan Allah’ın Peygamberler aracılığı ile insanlara ulaştırdığı bilgiler. (İman, ibadet ve ahlak esaları)

3. SANAT BİLGİSİ: Sezgi, duygu ve coşkuya dayanan, sanatçının doğuştan kazandığı bilgilerdir.

4. TEKNİK BİLGİ: Doğadaki nesneleri araç haline getirme bilgisi. (Marangozluk, ayakkabıcılık vb.)

5. BİLİMSEL BİLGİ: Gözlem, deney, araştırma ve akıl yolu ile elde dilen bilgilerdir. (Matematik, fizik vb.)

6. FELSEFİ BİLGİ: Gözlemlere dayanarak ve düşünce yolu ile elde edilen düşünme bilgisine denir.

İslam düşüncesinde bilgi:

1. KADİM BİLGİ: Allah’ın zatı ile birlikte bulunan bilgidir.

2. HADİS BİLGİ: Sonradan edinilen bilgi olup yaratılmış olanların bilgisidir.

İslam da doğru bilginin kaynakları:

1. SELİM AKIL: İnsanın tehlikeler karşısında yok olmasına engel olan, her türlü iş ve eylemine anlam kazandıran, ilahi emirler karşısında yükümlülük altına girmesini sağlayan, düşünme, kavrama ve bilgi elde etme gücünü veren özdür.

Akli bilgiler ikiye ayrılır:

1. ZARURİ BİLGİ: Derinliğine bir akletme ve düşünme olmaksızın ilk yönelişte oluşan bilgilerdir. (Açlık, susuzluk, büyük, küçük vb.)

2. KESBİ BİLGİ: Akıl yürütme, düşünme derinliğine araştırma sonucunda elde edilen bilgilere denir. 

SELİM AKLIN ÖN ŞARTLARI

1. Düşünme

2. Araştırma

3. Anlama

4. Kavrama

5. Keşfetme

6. Karar Verme

2. DOĞRU HABER:

Haber: Meydana gelmiş veya meydana gelecek olayları bildiren ve tabiatı itibariyle doğru ve yanlış olma ihtimali olan söze denir. Gerçeğe uygun olana doğru haber, gerçeğe uygun olmayan habere yalan haber denir.

İslam da doğru haber:

1. Vahiy: Yüce Allah’ın peygamberler aracılığı ile insanları doğru yola ileytmek üzere gönderdiği ilahi bilgilere denir.

2. Mütevatir Haber: Yalan söylemek üzere birleşmesi mümkün olmayan bir topluluğun vermiş olduğu habere denir.

3. SALİM DUYULAR: 

Herhangi bir etkiyle özellikleri değişmemiş olan, işitme, görme, koku alma, tatma ve dokunma duyularına salim duyu denir.

 

İslam İnancında İmanın Mahiyeti:

İslam: Sözlükte “İtaat etmek, boyun eğmek, bağlanmak, teslim olmak, emniyette olmak, barışta olmak” anlamlarına gelir.

İslam genel Anlam olarak: Hz. Adem (A.S.) itibaren bütün peygamberlere gönderilen dine denir.

İslam Özel Anlam Olarak: Allah tarafından peygamberlerin sonuncusu Hz. Muhammed (S.A.V)’e vahiy yolu ile bildirilerek bütün insanlığa gönderilen son ve hak dine denir.

1. İMAN TASDİK İLİŞKİSİ:

İman: “İslam’ın ve imanın esaslarını, kalp ile tasdik, dil ile ikrar ve uzuvlarıyla amel etmektir.”

İmanın Şartları

1. Allah’a İman

2. Meleklere İman

3. Peygamberlere İman

4. Kitaplara İman

5. Ahiret Gününe iman

6. Kader ve Kazaya İman

İslam’ın Şartları

1. Namaz Kılmak

2. Oruç Tutmak

3. Zekat Vermek

4. Hacca Gitmek

5. Kelime-i Şehadet getirmek

2. İMAN İKRAR İLİŞKİSİ: 

İkrar: Gönülden ve kalpten kabul edilip hissedilenlerin dil ile ifade edilmesidir.

Tasdik ve İnkar Bakımından İnsanlar:

MÜMİN: Allah’a, Peygamber Efendimize ve onu tebliğ ettiklerine kalpten inanıp kabul eden kişiye denir.

KÂFİR: İslam’ın temel esaslarından birini, birkaçını veya tamamını inkar eden kişiye denir.

MÜNAFIK: Müslüman gibi görünüp dili ile bunu söylediği halde, kalben inanmayan kişiye denir.

MÜŞRİK: Allah’ın varlığını inkar etmemekle birlikte, başka tantılar olduğunu kabul edip, Allah’a ortak koşan kimselere denir. 

3. İMAN BİLGİ İLİŞKİSİ:

1. Taklidi İman: Kişinin çevresine bakarak araştırmadan, delillere dayanmadan sadece çevresini taklit ederek inanmasına denir. Buna mukallit denir.

Tahkiki İman: Delilere, araştırmaya ve incelemeye dayanarak edilen imana denir.

                            

1. İMAN AMELİLİŞKİSİ:

   
   

İslam

da iman; “Kalp ile tasdik, dil ile ikrar.” Olarak

tanımlanır.

Amel;

iradeye dayalı yapılan iş, uygulanan davranış ve

gerçekleştirilen eyleme denir.

İslam da amel,

salih amel olarak adlandırılır. Yapılan iyi ve güzel davranışa

denir. Bu işi yapana da “Salihler” denir.

İmanın

insana etkileri:

İman, kişinin davranışlarına

1. yön verir ve onu olumlu olarak etkiler.
   
   

2. İman, kişinin kendisiyle, diğer
   insanlar ve varlıklarla ilişkisini düzenler ve yön verir.
   
   

3. İman, bütün ibadet ve
   eylemlerin itici gücüdür.
   
   

4. İman, insanın canlılara karşı
   vazifelerine anlam katar.
   
   

SONUÇ: İslam

dininin temel prensibi, iman kazanıldıktan sonra onu besleyen ve

değerli kılan salih amel ile güçlendirilmesidir. Ayrıca amel

imanın varlığının da göstergesidir.